Poszukiwanie informacji, formułowanie pytań i hipotez to bardzo ważne umiejętności, których opanowanie jest pomocne w szukaniu odpowiedzi na nurtujące nas pytania i problemy dotyczące otaczającego świata. Powinniśmy mieć świadomość, że nie tylko mechaniczne zapamiętywanie informacji stanowi źródło zdobywania wiedzy, że na rodzące się pytania można szukać odpowiedzi nie tylko w podręczniku, ale samodzielnie spróbować na nie odpowiedzieć.

Projekt 1: "Jakie czynniki wpływają na aspiracje życiowe dzieci i młodzieży z Łukowa?"
Realizowała go 11-osobowa grupa chętnych uczniów z klasy IIc i IIh pod opieką p. Anety Paszkiewicz. W realizację projektu włączeni zostali również rodzice - p. Redzik i p. Stolarczyk.

Pytania i hipotezy
Prace badawcze uczniowie rozpoczęli od analizy pojęcia "aspiracje życiowe" i ustalenia, czego mogą dotyczyć dążenia młodych ludzi. Doszli do wniosku, że aby badać czynniki wpływające na aspiracje życiowe, muszą najpierw ustalić listę najważniejszych dążeń życiowych człowieka. I tak, według nich, dążenia życiowe człowieka dotyczą:

Badania
Za najlepszy sposób sprawdzenia postawionych hipotez członkowie zespołu badawczego uznali metodę ankietowania. Wspólnie przygotowali kwestionariusz ankietowy zawierający 17 pytań, które następnie - podzieleni na cztery grupy - skierowali do 26 uczniów ze szkoły podstawowej, 26 z gimnazjum, 27 z liceum ogólnokształcącego oraz 22 z zasadniczej szkoły zawodowej - łącznie w ankietowaniu wzięło udział 101 osób. W przeprowadzeniu ankiety pomogli im rodzice uczący w tych szkołach.
Pierwsze pytania ankiety dotyczyły czynników, które wg nich wpływają na aspiracje życiowe człowieka. Dlatego też zapytali swoich respondentów o wiek, szkołę, płeć, wykształcenie rodziców, zawód rodziców, liczbę rodzeństwa, czy uważają, że rodzice stawiają im zbyt wygórowane wymagania w stosunku do nauki, czy są zadowoleni z opieki swoich rodziców pod względem materialnym, czy są zadowoleni z opieki swoich rodziców pod względem uczuciowym, o organizacje, do których należą ankietowani, o zainteresowania i cechy osobowości najbardziej pasujące do nich.
Kolejne pytania miały na celu poznanie aspiracji życiowych respondenta. Dlatego też skierowali do ankietowanych następujące pytania:

Wnioski
Po przeanalizowaniu wyników ankiety uczniowie doszli do następujących wniosków:

Projekt 2: "Wpływ mas powietrza na przebieg składników pogody w okresie jesienno-zimowym w Łukowie."
Obejmował młodzież uczęszczającą na koło geograficzne. Obejmował młodzież uczęszczającą na koło geograficzne. Projekt był prowadzony pod nadzorem nauczyciela geografii - p. Doroty Uszko.

Projekt obejmował zbieranie danych dotyczących składników pogody. Następnie opracowanie tych danych. Obserwacje prowadzone na kartach obserwacji i zestawiane w tygodniowe i miesięczne wykresy składników pogody (temperatura, wiatr, opady itp.) Na koniec cała grupa omawiała zestawienia i dokonywała oceny klimatu, wpływu mas powietrza.

Pytania i hipotezy
Pytań dotyczących projektu było bardzo dużo, na większość z nich uczniowie otrzymali odpowiedź. Szukali odpowiedzi na następujące pytania:

Badania
Podstawą projektu była codzienna obserwacja pogody i samodzielne odczytywanie jej składników (np. temperatury). Indywidualne obserwacje trwały jeden tydzień. Następnie w grupach 4-osobowych uczniowie robili zestawienia miesięczne. Analizując dane młodzież próbowała odpowiedzieć na postawione wcześniej pytania. Niektórzy uczniowie zaczęli zajmować się synoptykš.

Wnioski
Uczniowie zauważyli, że żmudna codzienna obserwacja może stać się przyjemnością. Bardzo szybko odnajdywali związki zjawisk meteorologicznych oraz silny związek pogody i człowieka. Chętnie analizowali dane i porównywali je. Badając klimat doszli do wniosku, że tej zimy największy wpływ na pogodę miały masy powietrza ze wschodu, czyli kontynentalne. Dlatego średnie temperatury były bardzo niskie. Szczególnie temperatura spadała w dniach bez zachmurzenia i nocą. Zauważyli również, że przy dużych mrozach nie odnotowali wiatrów, zaś wilgotne powietrze osadzało często szadź - głównie w grudniu i styczniu. Otoczenie, w którym umieszczamy przyrządy do pomiarów ma wpływ na wyniki tych pomiarów - inne dane odczytujemy z termometru w pobliżu roślinności, a inne przy wybetonowanym boisku, zacienionym lub nie. Uczniowie doszli do wniosku, że przy naszej szkole powinien powstać "ogródek meteorologiczny", dzięki któremu takie badania mogły być dokładniejsze i częściej powtarzane.

Projekt 3: "Czy w Łukowie padają kwaśne deszcze?"
Realizowali go zespołowo uczniowie kl. IIIh Gimnazjum nr 2 w Łukowie należący do koła biologiczno-ekologicznego pod opieką p. Małgorzaty Chrobak.

Projekt dotyczył oceny pH padających w Łukowie deszczów, a także znalezienia ewentualnych przyczyn ich zakwaszenia.

Pytania i hipotezy
Czy w Łukowie padają kwaśne deszcze? Jeœli tak, to co może być ich przyczyną? - to podstawowe pytania jakie postawili sobie uczniowie biorący udział w projekcie. Dotychczas zdobyta wiedza na temat sposobów powstawania kwaśnych deszczy, pozwoliła na postawienie hipotezy, że w naszym mieście mogš padać lekko zakwaszone deszcze. Spowodowane jest to dużą ilością kotłowni osiedlowych oraz przydomowych, gdzie spalany jest węgiel, podstawowe źródło dwutlenku siarki. Taki sposób uzyskiwania ciepła do ogrzewania mieszkań wykorzystuje większość właścicieli prywatnych domów w naszym regionie. Nasilający się z każdym rokiem ruch samochodowy jest także źródłem emisji tlenków niemetali, powstających podczas spalania benzyny.

Badania
Aby znaleźć odpowiedzi na podstawowe pytanie uczniowie prowadzili badania pH opadów. Punkt pomiarowy znajdował się przy naszej szkole. Uczennice codziennie sprawdzały za pomocą papierków wskaźnikowych, jaki jest odczyn wody pochodzącej z opadów atmosferycznych. Zapisywały systematycznie wyniki w zeszycie. Określały także stężenie dwutlenku siarki w powietrzu w Łukowie za pomocą skali porostowej.

Wnioski
Wyniki badań uczniów wykazały, że w Łukowie padają deszcze o pH 5,0 - 4,0. Deszcze, których pH jest poniżej 5,0 uważa się za kwaśne. Uczennice przekonały się, że w naszym mieście padają kwaśne deszcze. Na podstawie badań z wykorzystaniem skali porostowej okazało się, że stężenie dwutlenku siarki w Łukowie wynosi maksymalnie 70 ľ/m³, gdyż na niektórych drzewach występowały porosty o plesze listkowatej. Obecność dwutlenku siarki oraz innych tlenków niemetali, które też powstają w procesie spalania, jest przyczyną powstawania kwaśnych deszczów. Uczennice doszły do wniosku, że powietrze w Łukowie jest zanieczyszczone.

Co sądzimy o pracy nad projektami badawczymi?
Paulina Krawczyk (kl. IIIf): Badania meteorologiczne bardzo mi się podobały. To o wiele lepszy pomysł niż lekcje teoretyczne, ponieważ coś co robi się samemu lepiej zapamiętać. Była to wspaniała zabawa. Szkoda tylko, że na razie nie mamy jeszcze "ogródka meteorologicznego", ale mam nadzieję, że rodzice pomogą nam go zorganizować. Wtedy takie badania będą jeszcze dokładniejsze i przyjemniejsze.
Paweł Warpas (kl. IIIa): Żałuję, że nie brałem udziału w tych zajęciach. Zawsze doświadczenia pomagają w zrozumieniu tematu, a nie uczenie się na pamięć. Takie zajęcia powinny być nie tylko na geografii ale i na innych przedmiotach. Naukę geografii bez zajęć w plenerze można porównać do opisywanej potrawy, której nie jedliśmy, a jedynie czytaliśmy o jej smaku. Właśnie dlatego myślę, że lekcje te są potrzebne.
Marta Redzik (kl. IIh): Praca badawcza bardzo mi się podobała. Była to dla mnie pewnego rodzaju przygoda. Jest to wprawdzie ciężka praca, trzeba najpierw przygotować i przeprowadzić ankiety, następnie tworzyć dużo wykresów, później je analizować, ale na szczęście udało nam się z tym szybko uporać. Nie podobało mi się to, że niektóre ankietowane dzieci ze szkoły podstawowej niedokładnie czytały pytania i zaznaczały za dużo odpowiedzi. Mam nadzieję, że jeszcze kiedyś wezmę udział w tego typu pracy badawczej.
Ania Znój (kl. IIh): Przeprowadzanie ankiety jest jedną z najlepszych form poznawania naszego społeczeństwa. Jest bardzo miłą i ciekawą pracą, lecz sumowanie wyników i ich analiza jest żmudnym zajęciem. Jedyną złą stroną ankietowania jest niepoważne potrakowanie jej przez kilku ankietowanych. Ja osobiscie brałam udział w przygotowaiu ankiety i zdobyłam wiele doświadczenia, które na pewno przyda mi się w życiu. Według mnie nauczyciele powinni organizować ankiety dotyczące ciekawych tematów, aby zainteresować uczniów danym zagadnienie.